ประวัติการเดินทางของกระดาษ ประวัติศาสตร์กระดาษ เป็นเรื่องราวของ กระดาษ ในเชิงประวัติศาสตร์ ที่เริ่มตั้งแต่การกำเนิด หรือจุดเริ่มต้น ไปจนถึง การเดินทางของกระดาษ ไปทั่วทุกมุมโลก ในบทความนี้ พาตะลอน จะพาผู้อ่านข้ามเวลา ไปติดตามประวัติศาสตร์แห่งกระดาษ ที่เป็นจุดเปลี่ยนของโลกทั้งใบ
ประวัติการเดินทางของกระดาษ ชาวอียิปต์ เป็นชนชาติแรกที่คิดค้นการทำกระดาษได้สำเร็จ เมื่อกว่า 5,000 ปีมาแล้ว เป็นกระดาษที่ทำจากต้นกกชนิดหนึ่ง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า “ไซเปอรัส ปาปิรัส” (Cyperus Papyrus) ชาวอียิปต์เรียกกระดาษนี้ตามชื่อของต้นกกว่า ปาปิรัส เป็นที่มาของคำว่า “Paper” ที่แปลว่ากระดาษ
กระดาษปาปิรัสที่เก่าแก่ที่สุด เท่าที่มีการค้นพบ เป็นกระดาษเปล่าพบในหีบศพของข้าราชการของฟาโรห์เดน (Den) แห่งราชวงศ์ที่ 1 อายุราวๆ 5,000 ปีก่อน กระดาษปาปิรัสสำหรับบันทึก จะถูกทำเป็นม้วน โดยทั่วไปแผ่นหนึ่งจะสูง 6 นิ้ว ยาวประมาณ 100 ฟุต เรื่องราวที่บันทึก มักจะเกี่ยวกับศาสนา การปกครอง ศีลธรรม และความเป็นอยู่ของชาวอียิปต์
อาลักษณ์ ผู้ทำหน้าที่บันทึกข้อความลงบนม้วนปาปิรัส ซึ่งจะบันทึกตัวเขียนตามแนวนอนจากขวาไปซ้าย เมื่อถึงช่วงล่างของกระดาษแล้ว ก็จะม้วนกระดาษข้างขวา แล้วคลี่กระดาษด้านซ้าย จากนั้นเริ่มเขียนบนกระดาษตรงช่วงใหม่ที่พาดอยู่บนตัก
บันทึกเช่นนี้ไปจนจบ โดยเครื่องมือที่ใช้กระดาษทำจากต้นกก เสี้ยมปลาย จุ่มน้ำหมึก หรือสี ที่ทำจากยางไม้ ผสมกับน้ำและเขม่า ใช้เขียนหรือวาด ชาวอียิปต์ใช้กระดาษปาปิรัสเรื่อยมาจนถึงช่วงที่เทคโนโลยีกระดาษจากจีนเดินทางมาถึงในศตวรรษ 10 กระดาษปาปิรัสจึงค่อยๆหมดความนิยมไป
แม้ปาปิรัส จะได้ชื่อว่าเป็นสื่อบันทึกรูปแบบกระดาษ ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก แต่วิธีการทำ และลักษณะของกระดาษที่ได้แตกต่างจากกระดาษที่ใช้ในปัจจุบันอย่างสิ้นเชิง เนื่องจากกระดาษปัจจุบัน ทำมาจากเยื่อหรือใยของพืช เทคนิคการทำกระดาษที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน พัฒนาจากต้นกำเนิดที่ประเทศจีน เมื่อ 4,000 ปีก่อน
มีการค้นพบกระดาษจากใยป่าน ที่ทำขึ้นในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันตก เป็นกระดาษเนื้อหยาบ ซึ่งถูกพัฒนาให้มีคุณภาพดีขึ้นโดย ไช่หลุน (Cai Lun) เมื่อ ค.ศ.105
ไช่หลุน ชาวเมืองลียาง ขุนนางของจักรพรรดิเหอตี้ แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ได้พัฒนาเทคนิคการทำกระดาษ ให้มีคุณภาพดีกว่ากระดาษจากใยป่าน โดยการนำเอาเปลือกไม้ เช่นเศษปอ ผ้าขี้ริ้ว และแหเก่าๆ มาทำให้แหลกเป็นเยื่อ แล้วกรองเยื่อให้เป็นแผ่นบางๆ เมื่อแห่งก็จะได้กระดาษ
ประวัติการเดินทางของกระดาษ จากประเทศจีน ได้แพร่เข้าสู่สาธารณรัฐเกาหลีเป็นประเทศแรก หลังจากนั้นจึงได้เผยแพร่เทคโนโลยีการผลิตกระดาษไปตามเส้นทางการค้า สู่ประเทศอื่นๆ เช่นญี่ปุ่น ประเทศแถบตะวันออกกลาง และอิรัก เป็นต้น
ในช่วงระยะแรก ประเทศที่ได้รับเทคโนโลยี ต่างนำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับวัตถุดิบ และความต้องการของตนเอง เช่น สมุดข่อยของไทย กระดาษจากฝ้ายลินิน และใยป่านของชาวอาหรับ จากนั้นได้มีการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิต และคุณภาพของกระดาษมาอย่างต่อเนื่อง จนเป็นรูปแบบที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน
วิธีทำกระดาษของจีนแพร่หลายไปยังประเทศเกาหลี และต่อมาจึงเผยแพร่ไปสู่ประเทศญี่ปุ่นในช่วงเวลาที่ห่างกันประมาณ 10 ปี
ชาวอาหรับ เรียนรู้ความลับวิธีทำกระดาษจากเชลยชาวจีน ชาวตะวันออกกลางดัดแปลงใช้ฝ้ายลินิน และป่านเป็นวัตถุดิบในการทำกระดาษ ทำให้เนื้อกระดาษมีประสิทธิภาพดีขึ้น
การทำกระดาษแพร่หลายเข้าไปยังกรุงแบกแดดประเทศอิรัก
การทำกระดาษแพร่หลายเข้าไปในทวีปแอฟริกา โดยเริ่มเข้าไปที่ประเทศอียิปต์
การทำกระดาษเริ่มแพร่หลายเข้าไปยังประเทศต่างๆ ในทวีปยุโรป
ชาวสเปนเป็นผู้นำวิธีการทำกระดาษ ไปเผยแพร่ในประเทศเม็กซิโก
เริ่มมีการทำกระดาษขึ้น ในประเทศรัสเซีย
วิธีการทำกระดาษ เริ่มถูกเผยแพร่เข้าสู่ในทวีปอเมริกาเหนือ
ประวัติการเดินทางของกระดาษ เรื่องราวที่เกี่ยวกับ ประวัติการสื่อสารของมนุษย์ ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาในรูปแบบการสื่อสารผ่านกระดาษ ซึ่งมีที่มาที่ไปอย่างยาวนาน จากการผลิตกระดาษในสมัยก่อน ที่เป็นกระดาษหยาบ สู่การพัฒนามาเป็นกระดาษแผ่นบางๆสีขาว ที่เราใช้กันในปัจจุบันในที่สุด
อัปเดตข่าวสารฉับไวทุกวัน ทุกเรื่องบนโลกใบนี้ ทุกข่าวสารใหม่ เนื้อหาเน้นๆ รู้ทันก่อนใคร ติดตามได้ที่พาตะลอน